از ورودی شـهر کرند که داخل میشوی مغازه‌ها کنار هم ردیف شده‌اند و چاقو و تبر و داس و ساطور و منقل و سیخ و قندشکن ، از در و دیوارشان آویزان اسـت. هزار گزینه برای انتخاب داری که از بین اینهمه هنردستی ، کدام را برداری و به عنوان سوغات کرند و دالاهو با خود به همراه بیاوری. هرکدام از آنها زیبایی خاص خود را دارند ، کارد آشـپزخانه‌ای که از کرند بخری تا چندین سال برایت کار میکند و کند نمیشود ، ساطور قصابی‌ات هم اگر از آن سـاطور های اصل کرندی باشـد که دیگر رقیب ندارد در بازار. سـیخ کرند هم که نه میسوزد و نه کبابت را میسوزاند. اصـلا ابـزارآلات فلزی کـه فقط چاقـو و لوازم آشـپزخانه نیسـت. تبر و وجین‌کـن و... هـم از همیـن ابزار اسـت که به دسـتان توانمنـد هنرمندان کرمانشاهی ساخته میشود. ابـزارآلات فلزی ، ازصنایع دسـتی مهم کرمانشـاه به شـمار مـیرود که پیشـینه سه هزار ساله آن نشـان از اصالتش دارد و برق چاقوی کرمانشاهی و ظرافت آن ، درعین دوام و استحکام ، هر هنر دوستی را به خود جلب میکند.
وقتی در استان ، 300 نفر به ساخت ابزارآلات فلزی مشغولند و همه ساله صادرات این ابزار به کشورهای دیگر هم صورت میگیرد ، یعنی باید بیشتر به این حرفه بهاداد که مبـادا روزی از رونق بیفتد و مثل خیلی از هنر های دیگر ، جز نقشی از آن برجای نماند و واردات کالا های خارجی ، جای آنها را بگیرد. یک زمانی سـپر و زره و خنجر و شمشیر و نعل اسب میساختند و امروز با تغییر شـیوه زندگی ، کاربرد وسایل فلزی هم تغییرکرده ، اما این هنر همچنان رونق دارد و کسی نیست که از این ابزار بی‌نیاز باشد. اصلا یکی از برجسته ترین خصایص این ابزارآلات ، ساخته شدن آن ها از ضایعات فلزی است. خالی ازلطف نیست که خاطر نشان کنیم ، به جز کرند و دالاهو ، چاقو های شهرهای زنجان و مشهد و ماسوله و اصفهان هم شهرت جهانی دارند. یادمان باشـد سـاخت دستی و سـنتی ابزارآلات فلزی ، نسـل به نسل از هزاران سـال پیش تا به امروز رسـیده و نباید نسـل کنونی به هیچ قیمتی این صنعت دست را از خاطر ببرد.
معـاون صنایع دسـتی و گردشـگری اداره کلم یـراث فرهنگی ، صنایع دسـتی و گردشگری اسـتان کرمانشاه هم ، ازسابقه سـه هزار ساله ابزارآلات فلزی و برند خاص و ویژه این صنعت دسـتی دردالاهـو و کرند و کنگاور یاد میکند که در نوع خود دردنیا بی‌نظیراست. نصرت‌االله سـپهر ، طرح و شـکل خـاص ، آب‌دهی ویـژه و دوام بالا را از خصایـص ابزارآلات فلـزی میداند و ادامـه میدهد: «این صنایـع عمدتا از ضایعات ماشـین و آهن هـای دور ریختنی تهیه میشـوند و شـامل تولیدات کشاورزی ، چاقو ، تبر ، ساطور ، منقل ، سیخ ، کارد آشپزخانه و... می‌باشند». وی معتقد است از نظر کیفیت و استحکام هیچ مشابه خارجی نمیتواند با این صنایع دسـتی رقابت کند و محصولات جدید داخلی نیز هیچ خدشه‌ای به این هنر باستانی وارد نمیکنند. به گفته این مقا ممسـئول ، در حال حاضر 300 نفر در بخش های مختلف استان به ساخت ابزارآلات فلزی مشغولند و همه ساله بخشی از این سازه های فلزی به خارج از کشور صادر میشود. یکی از سـازنده های کرندی معتقد اسـت ابزارآلات فلـزی هنوز جایگاه اصیل خود را میان مردم حفظ کرده‌اند و قیمت و کیفیت آن به گونه‌ای اسـت کـه مردم همچنان وسـایل فلزی سـاخته دسـت و سـنتی را بـه محصولات جدید داخل بازار ترجیح میدهند. فریبرز عباسـی میگوید: «سـاخت تولیدات فلزی از هزاران سال پیش نسـل به نسل منتقل شـده و امروز در قالب چاقو و کارد آشـپزخانه و ساطور و سیخ و منقل به مردم عرضه میشود». وی ، از شـاخ گـوزن و گاو میش و فیبر اسـتخوانی به عنوان مـواد اولیه ساخت دسته ابزار فلزی نام میبرد و میگوید: «تیغه های آن را هم از ضایعات ماشینی تهیه میکنیم.» این سـازنده ابزارآلات فلزی یاد آور میشـود: «تمام مراحل کار از برشته کردن فلز تا کوبیدن با چکش و شـکل دادن و قالب گیری با شـیوه های دستی و سنتی انجام میشود». عباسـی ، ابـراز خرسـندی میکنـد کـه امـروزه ابـزارآلات فلـزی جزو جدایی ناپذیـر زندگی مردم هسـتند و حرفه سـاخت ابزارآلات فلـزی تا کنون از رونق نیفتاده اسـت». و یپیشـنهاد میکند در نمایشـگاه های کشـوری و بین‌المللی حضور هنر های این چنینی پررنگت رباشد تا بتوان این صنعت را به همگان عرضه داشت.
منبع:
مجله ابزار یراق پیچ
